غربالگری ماموگرافی چیست
ماموگرافی یک روش غربالگری برای تشخیص زودهنگام سرطان سینه، حتی قبل از بروز هرگونه علائم مشهود می باشد. این روش غربالگری با دوز پایین اشعه ایکس، به پزشکان کمک می‌کند تا کوچکترین تغییرات در بافت سینه را شناسایی کنند و در صورت وجود سرطان، آن را در مراحل اولیه و قابل درمان تشخیص دهند. قبل از انجام ماموگرافی، اطلاع پزشک از مواردی همچون سابقه خانوادگی سرطان سینه، جراحی‌های قبلی، مصرف هورمون‌ها و احتمال بارداری، بسیار مهم است . تا پایان این مقاله از مرکز تصویربرداری تهران ۱۰۱ که جزو شناخته شده ترین مراکز ماموگرافی در تهران می باشد با ما همراه باشید.
ماموگرافی غربالگری چیست؟
ماموگرافی غربالگری روشی است که با استفاده از اشعه ایکس ، تصاویری دقیق از بافت سینه ارائه می‌کند. هدف از این روش تشخیص زودهنگام تغییرات غیرطبیعی در بافت سینه، از جمله تومورهای سرطانی و خوش‌خیم، قبل از آنکه به اندازه‌ای بزرگ شوند که با لمس قابل تشخیص باشند، است. اگرچه روش‌های دیگری نیز برای بررسی پستان وجود دارد، اما ماموگرافی به عنوان روش اصلی غربالگری سرطان پستان شناخته می‌شود.
آشنایی با مزایای ماموگرافی غربالگری
غربالگری ماموگرافی به پزشکان امکان می‌دهد تا کوچکترین تغییرات در بافت سینه را که ممکن است نشانه اولیه سرطان باشند، شناسایی کنند. در ادامه تمامی مزایای غربالگری پستان را برای شما توضیح داده ایم.
کاهش خطر مرگ ناشی از سرطان سینه
یکی از مهم‌ترین مزایای ماموگرافی، کاهش قابل توجه خطر مرگ ناشی از سرطان سینه است. با تشخیص زودهنگام، فرصت‌های درمانی موفقیت‌آمیز افزایش می‌یابد و شانس بهبودی به طور چشمگیری بیشتر می‌شود.
تشخیص انواع سرطان سینه
ماموگرافی انواع مختلف سرطان سینه، از جمله سرطان‌های تهاجمی و غیرتهاجمی را تشخیص می دهد.
تشخیص تومورهای کوچک
ماموگرافی به پزشکان اجازه می‌دهد تا تومورهای بسیار کوچک را که ممکن است با روش‌های دیگر قابل تشخیص نباشند، شناسایی کنند.
تشخیص تغییرات پیش سرطانی
علاوه بر تشخیص سرطان، ماموگرافی می‌تواند تغییرات پیش سرطانی در بافت سینه را شناسایی کند. با تشخیص و درمان این تغییرات در مراحل اولیه، می‌توان از پیشرفت آن‌ها به سمت سرطان جلوگیری کرد.
ایمنی و عدم عوارض جانبی
نگرانی بسیاری از افراد درباره عوارض جانبی اشعه ایکس است. اما باید بدانید که میزان اشعه استفاده شده در ماموگرافی بسیار کم بوده و هیچ‌گونه عارضه جانبی جدی به دنبال ندارد.
بیشتر بخوانید : مزایا ماموگرافی
بهترین زمان برای ماموگرافی غربالگری چه زمانی است؟
بهترین زمان برای انجام ماموگرافی غربالگری سرطان سینه، معمولاً یک هفته پس از پایان دوره قاعدگی است. در این بازه زمانی، تغییرات هورمونی در بدن به حداقل رسیده و بافت سینه‌ها کمتر حساس است. در حین ماموگرافی، سینه‌ها برای گرفتن تصویری واضح‌تر، به آرامی بین دو صفحه فشرده می‌شوند. اگرچه این فشار ممکن است کمی ناراحت‌کننده باشد، اما با مراجعه بهترین زمان مناسب انجام ماموگرافی، این ناراحتی به حداقل می‌رسد. به دلیل حساسیت بالای سینه‌ها در دوران قاعدگی و چند روز قبل از آن، انجام ماموگرافی در این دوره توصیه نمی‌شود. چرا که ممکن است فشار وارده بر سینه‌ها، درد بیشتری را برای فرد ایجاد کند.
غربالگری پستان درد دارد؟
ماموگرافی، گرچه روشی ضروری برای تشخیص زودهنگام سرطان سینه است، اما برای بسیاری از زنان، به دلیل فشاری که به سینه ها وارد می شود، همراه با احساس ناراحتی یا حتی درد است. این ناراحتی موقتی بوده و با توجه به مهارت پزشک، اندازه سینه ها و چرخه قاعدگی هر فرد، متفاوت است.
ماموگرافی غربالگری پستان چگونه انجام می شود؟
در طول مراحل انجام ماموگرافی غربالگری، هر یک از سینه‌ها به نوبت بین دو صفحه دستگاه قرار گرفته و به آرامی فشرده می‌شوند تا بافت سینه پهن شده و تصویر واضح‌تری حاصل شود. این فشار موقت ممکن است اندکی ناراحت‌کننده باشد، اما برای اطمینان از کیفیت تصاویر ضروری است. سپس دستگاه با استفاده از دوز بسیار کمی از اشعه ایکس، تصاویری از زوایای مختلف از هر سینه می‌گیرد. تمامی این مراحل معمولاً در حالت ایستاده و به صورت سرپایی انجام می‌شود و کل فرآیند تنها چند دقیقه طول می‌کشد.
در صورت غیرطبیعی بودن نتایج ماموگرافی چه باید کرد؟
دریافت نتیجه غیرطبیعی از ماموگرافی ممکن است باعث نگرانی شود. اما مهم است بدانید که این به معنای قطعی ابتلا به سرطان نیست. در واقع، اکثر نتایج غیرطبیعی به دلایل خوش‌خیم ایجاد می‌شوند.
هنگامی که نتیجه ماموگرافی شما غیرطبیعی گزارش می‌شود، پزشک متخصص تصویربرداری، شما را برای انجام آزمایش‌های تکمیلی ارجاع می‌دهد. هدف از این آزمایش‌ها، بررسی دقیق‌تر ناحیه مشکوک و تعیین علت غیرطبیعی بودن نتیجه است.
آزمایش‌های تکمیلی معمولاً شامل موارد زیر هستند:
- سونوگرافی
- ماموگرافی تشخیصی
- بیوپسی
پس از انجام آزمایش‌های تکمیلی، پزشک نتیجه نهایی را به شما اعلام خواهد کرد. در صورتی که نتیجه بیوپسی منفی باشد، به این معنی است که توده یا ناحیه مشکوک خوش‌خیم بوده و نیازی به درمان خاصی وجود ندارد.
ناهنجاری‌های معمول در ماموگرافی
در کنار تشخیص سرطان، ماموگرافی ممکن است ناهنجاری‌های دیگری را نیز نشان دهد که در ادامه این ناهنجاری ها را برایتان آورده ایم.
- کیست‌ها، کیسه‌های کوچکی پر از مایع هستند که در سینه تشکیل می‌شوند. اکثر کیست‌ها خوش‌خیم بوده و نیازی به نگرانی ندارند. با این حال، در برخی موارد، ممکن است نیاز به بررسی‌های بیشتر باشد.
- کلسیفیکاسیون‌ها، رسوبات کلسیمی می باشند که در بافت سینه ایجاد می‌شوند. این رسوبات می‌توانند کوچک (میکروکلسیفیکاسیون) یا بزرگ (ماکروکلسیفیکاسیون) باشند. حضور میکروکلسیفیکاسیون‌ها، به ویژه اگر تعدادشان زیاد یا شکلشان غیرعادی باشد، می‌تواند نشانه‌ای از سرطان باشد و نیاز به بررسی‌های بیشتر دارد.
- فیبروآدنوم‌ها، تومورهای خوش‌خیم سینه هستند که اغلب در زنان جوان‌تر دیده می‌شوند. این تومورها معمولاً گرد و سفت هستند و با لمس کردن، احساس یک گره کوچک را می‌دهند.
- بافت اسکار، بافت جایگزین شده‌ای است که در اثر آسیب یا جراحی به وجود می‌آید. این بافت در ماموگرافی معمولاً به صورت یک ناحیه سفیدرنگ دیده می‌شود.
- هرگونه برجستگی یا ضخیم شدگی در بافت سینه است که ممکن است کیست، فیبروآدنوم یا تومور باشد.
رادیولوژیست، ماموگرافی‌های فعلی را با تصاویر قبلی مقایسه می‌کند تا هرگونه تغییر جدیدی را شناسایی کند. این مقایسه، به تشخیص زودهنگام رشد غیرطبیعی و سرطان کمک می‌کند.
سخن پایانی
غربالگری ماموگرافی تنها یک بخش از برنامه جامع کنترل سرطان پستان است. عوامل سبک زندگی سالم، تغذیه مناسب و فعالیت بدنی نیز در کاهش خطر ابتلا به این بیماری نقش مهمی دارند. با افزایش آگاهی زنان از مزایا و معایب غربالگری، آن‌ها می‌توانند نقش فعال‌تری در مراقبت از سلامت خود ایفا کنند. هدف از غربالگری ماموگرافی، ارتقای سلامت زنان و کاهش بار بیماری سرطان پستان است.
