ماموگرافی سینه چیست؟ انواع ماموگرافی + مراحل
انواع، مزایا و خطرات، بهترین سن برای انجام ماموگرافی
ماموگرافی سینه چیست؟ سرطان سینه به عنوان یکی از شایع ترین بیماری ها در بین زنان می باشد که روش های تشخیص زودهنگام نقش پررنگی در کنترل و درمان به موقع این بیماری دارند. ماموگرافی به عنوان معتبر ترین روش بررسی سلامت و ناهنجاری های سینه تاثیر فوق العاده ای در تشخیص به هنگام علائم سرطان پستان و سایر بیماری های پستان دارد.
ماموگرافی یک روش تصویربرداری با دستگاه های پیشرفته است که برای دریافت این خدمات باید به مراکز تصویر برداری مراجعه نمائید. بهتر است در انتخاب مرکز تصویر برداری دقت و وسواس داشته باشید زیرا کیفیت خدمات ارائه شده در مراکز تصویر برداری در نتایج نهایی ماموگرافی می توانند موثر باشند. مرکز تصویر برداری تهران ۱۰۱ جزو تخصصی ترین مراکز ماموگرافی در تهران بوده که امروز قصد دارد اطلاعات مفیدی در مورد ماموگرافی سینه در اختیار شما عزیزان قرار دهد. اگر به این مبحث علاقه مند هستید تا پایان ما را همراهی نمائید.
ماموگرافی چیست؟
ماموگرافی (Mammographie) یکی از روش های تشخیص زود هنگام بیماری های پستان در زنان می باشد. در این تکنیک، پزشک و یا تکنسین رادیولوژیست با تاباندن پرتو های اشعه ایکس با مقدار کم، تصاویری از بافت پستان ارائه می دهند.
شبکه جهانی سرطان پستان (NCCN) بر انجام سالی یک بار ماموگرافی در زنان بالای ۴۰ سال تاکید دارد.
ماموگرافی به دلیل دقت بالا و کیفیت تصاویر ارائه شده، در صدر تکنیک های تشخیص مشکلات پستان هم چون کانسر سینه قرار دارد. پزشک متخصص بلافاصله بعد از مشاهده علائمی چون پوسته پوسته شدن بافت سینه، وجود برجستگی و یا فرورفتگی در پستان، تغییر بافت پوستی سینه، ترشحات رنگی از نوک سینه و یا وجود درد های مبهم در این عضو، مراجعه کننده را به رادیولوژیست برای انجام ماموگرافی ارجاع می دهد.
همان طور که توضیح دادیم ماموگرافی برای زنان بالای ۴۰ سال به دلیل تغییرات هورمونی و بافت غیر متراکم سینه، بهترین روش تشخیصی شناخته می شود اما گاهی پزشک با بررسی سابقه پزشکی و سابقه خانوادگی برای خانم های زیر ۴۰ سال نیز انجام ماموگرافی را تجویز می کند. ماموگرافی انواع مختلفی دارد که پزشک متخصص با بررسی وضعیت بیمار بهترین روش را تجویز می نماید. در ادامه شما را با انواع ماموگرافی آشنا می کنیم.
انواع ماموگرافی
اگر پزشک ماموگرافی را برای شما تجویز کرده باشد قطعا با انواع این تکنیک تصویر برداری آشنایی دارید. خدمات ماموگرافی انواع مختلفی دارد که به شرح زیر می باشند.
ماموگرافی معمولی
ماموگرافی معمولی که گاهی با نام ماموگرافی آنالوگ شناخته می شود جزو رایج ترین انواع این تکنیک تصویر برداری می باشد. ماموگرافی معمولی خود به دو دسته تشخیصی و غربالگری تقسیم می شود.
ماموگرافی غربالگری: انجام ماموگرافی غربالگری به تمام خانم های بالای ۴۰ سال توصیه می شود. در این ماموگرافی معمولا با استفاده از اشعه ایکس، تمام قسمت های سینه مورد بررسی قرار می گیرد. ماموگرافی غربالگری بیشتر جنبه بررسی عمومی دارد و برای بررسی سینه زنانی که هیچ علائم و نشانه ای دال بر وجود بیماری مشاهده نکرده اند و هیچ نا هنجاری ظاهری در بافت پستان وجود ندارد مورد استفاده قرار می گیرد.
ماموگرافی تشخیصی: همان طور که از نام این تکنیک تصویر برداری مشخص است، برای افرادی که هر مورد و یا ناهنجاری مشکوک در بافت سینه حس و یا مشاهده کرده اند تجویز می شود. پزشک بعد از معاینه پستان اگر مورد مشکوکی ببیند بدون در نظر گرفتن سن و وضعیت بیمار، انجام فوری ماموگرافی تشخیصی را تجویز می کند. البته ماموگرافی تشخیصی برای مردانی که علائم مشکوک دارند نیز مورد استفاده قرار میگیرد اما باید حتما قبل از انجام ماموگرافی توسط پزشک متخصص معاینه شوید.
ماموگرافی دیجیتال
یکی از روش های بسیار دقیق ماموگرافی سینه، روش دیجیتال می باشد. این روش به دلیل انجام روند آزمایش به صورت دیجیتال نتایج دقیق تری را ارائه می دهد. ماموگرافی دیجیتال به دلیل امکان بزرگ نمایی تصاویر، با حفظ کیفیت و سرعت انجام آزمایش بسیار مورد توجه قرار گرفته است. در این روش ماموگرافی بافت های مختلف سینه به صورت تصاویر خاکستری و سفید مشخص می شود. معمولا بخش های سفید اگر جزئی از بافت متراکم پستان نباشند نشان دهنده علائم مشکوک هستند. البته این مورد باید حتما توسط پزشک متخصص بررسی و تائید شود. نتایج ماموگرافی دیجیتال در یک سی دی به بیمار ارائه می شود که در هر کامپیوتری امکان پخش وجود دارد.
سیستم های تشخیص به کمک رایانه(Cad)
روشهای تشخیصی با کمک یارانه جزو تکنیکهای طبقه بندی تومور های خوش خیم و بدخیم هستند. معمولا این روش تشخیصی بیشتر در امریکا و هلند مورد استفاده قرار می گیرد. سیستم تشخیصی با کمک یارانه می تواند نقش مهمی در تشخیص دقیق زود هنگام داشته باشد.
توموسنتز پستان
توموسنتز پستان یکی از تکنیک های ماموگرافی بوده که قابلیت تشخیص و شناسایی بافت های بسیار ریز سرطانی را دارد. توموسنتز که با نام ماموگرافی ۳ بعدی نیز شناخته می شود با حذف اثر همپوشانی تصاویری دقیق و همه جانبه از بافت سینه ارائه می دهد. در این روش با استفاده از پرتوهای ایکس از زوایای مختلف سینه تصویر برداری می شود که همین امر موجب بررسی دقیق سینه حتی در زنانی که بافت پستانی متراکمی دارند می شود.
۹ دلایل انجام ماموگرافی چیست؟
ماموگرافی در حالت معمولی برای تمامی زنان بالای ۴۰ سال مخصوصا عده ای که سینه های بزرگتری دارند توصیه می شود. در این افراد بررسی وضعیت سلامت سینه اصلی ترین دلیل انجام ماموگرافی می باشد. دلایل انجام ماموگرافی به این یک مورد ختم نمی شود و شامل مواردی که عنوان می کنیم نیز خواهد شد.
- حس کردن هر توده و یا برجستگی در سینه ها
- وجود جوش و یا تورم در سینه ها
- تغییر بافت پوستی پستان
- ترشحات زرد، سبز و یا قهوه ای از نوک پستان
- تغییر در اندازه و بافت سینه
- فرورفتگی و گودی در بافت سینه
- وجود توده در ناحیه زیر بغل
- تغییر شکل و یا جمع شدن نوک سینه
- خارش بدون هیچ دلیل در سینه
اقدامات قبل از انجام ماموگرافی چیست؟
برای راحتی و کاهش استرس ناشی از ماموگرافی بهتر از قبل از مراجعه نسبت به دستورالعمل های قبل از ماموگرافی آگاهی لازم را کسب کنید.
- قبل از ماموگرافی نیازی به داشتن رژیم خاصی ندارید اما برای جلوگیری از حساسیت بهتر است مصرف غذاهای خیلی تند را محدود کنید.
- حتما در صورتی که باردار هستید قبل از مراجعه برای مهیا ساختن تمهیدات لازم، تکنسین و پزشک را در جریان بگذارید.
- قبل از مراجعه جهت ماموگرافی دوش گرفته وبه هیچ وجه از مام، دئودورانت، اسپری های بدن و پودرهای ضد تعریق استفاده نکنید.
- هنگام مراجعه به مرکز تصویر برداری برای آسایش و آرامش بیشتر خودتان از لباس های راحت و آزاد استفاده کنید.
بیشتر بخوانید: آمادگی های قبل از ماموگرافی + باید ها و نباید ها
مراحل انجام ماموگرافی
- بعد از مراجعه به مرکز تصویر برداری از شما درخواست می شود تا لباس های بالا تنه را از تن خارج کنید.
- تکنسین به شما یک گان می دهد که باید بر تن کنید.
- با توجه به شرایط و امکانات مرکز تصویربرداری، ماموگرافی به صورت نشسته و یا ایستاده انجام می شود.
- سینه ها بر روی صفحه تصویر برداری قرار گرفته و با استفاده از یک کمپرسور بافت سینه را تحت فشار قرار داده تا متراکم شوند.
- این کار برای ثابت بودن سینه و نتایج دقیق تر انجام می شود.
- نهایتا باید چند دقیقه در این وضعیت بمانید تا تصاویر مورد نظر با تاباندن پرتو های ایکس آماده شوند.
فواید ماموگرافی چیست؟
ماموگرافی به عنوان پیشرفته ترین و قابل اعتماد ترین روش تشخیص زود هنگام انواع سرطان و ناهنجاری های سینه مزایای فوق العاده ای دارد که به شرح زیر هستند.
- ماموگرافی خطر مرگ ناشی از سرطان پستان را به طور چشمگیر و قابل توجهی کاهش داده است. ماموگرافی با تشخیص به موقع انواع سرطان سینه چون کانسر مجاری و لبولار مهاجم، نقش پر رنگی در شروع درمان زود هنگام ایفا می کند.
- ماموگرافی با تشخیص زود هنگام توده های سرطانی، امکان استفاده از گزینه های درمانی بیشتری را فراهم می کند.
- ماموگرافی یک روش تصویر برداری امن بوده که هیچ عارضه جانبی خاصی را به دنبال ندارد.
- بعد از ماموگرافی هیچ اثری از اشعه ایکس در بدن افراد باقی نمی ماند.
خطرات و عوارض ماموگرافی
ماموگرافی یک روش تصویربرداری و تشخیصی امن می باشد. این تکنیک پزشکی ممکن است برای عده ای عوارضی به دنبال داشته باشد که البته این موارد اصلا به قدری جدی نیستند که بتوانند مانعی برای انجام ماموگرافی شناخته شوند. کبودی و درد ناشی از فشرده سازی سینه با استفاده از کمپرسور جزو عوارض شایع ماموگرافی هستند. این عوارض با مصرف مسکن های ساده وبا گذشت چند روز خود به خود بر طرف خواهند شد.
برخی امکان ابتلا به انواع سرطان در اثر استفاده از اشعه ایکس در ماموگرافی را مطرح می کنند. زمانی می توان در مورد خطر بروز انواع سرطان ناشی از پرتو های ایکس صحبت نمود که فردی به طور مکرر در معرض این اشعه قرار می گیرد. انجام سالیانه یک بار ماموگرافی از نظر پزشکان مجاز بوده و خطری به دنبال ندارد.
روش کار دستگاه ماموگرام سینه چگونه است؟
دستگاه ماموگرام سینه با ارسال پرتوهای ایکس در مقادیر کم و کنترل شده تصاویری از کل سینه و بافت های تشکیل دهنده آن ارائه می دهد. دستگاه ماموگرام شامل یک صفحه برای قرار دادن سینه و یک کمپرسور برای فشرده سازی پستان می باشد. در این هنگام رادیولوژیست دستگاه ماموگرام را فعال می کند. دستگاه با ارسال اشعه ایکس تصاویر با کیفیت و دقیقی از بافت سینه را ثبت می کند.
ماموگرام غربالگری مناسب چه کسانی است؟
ماموگرام غربالگری برای تمامی زنان بالای ۴۰ سال بهترین روش بررسی وضعیت سلامتی سینه میباشد.انجام ماموگرام غربالگری در زنانی که هیچ علائم و ناهنجاری مشکوکی در سینه ندارند توصیه می شود. ماموگرام غربالگری قبل از بروز هرگونه علائم ظاهری وجود اختلال در سینه را تشخیص داده و می تواند باعث نجات جان زنان زیادی شود.
تفسیر و نحوه خواندن نتایج ماموگرافی
BI-RADS یک سیستم اطلاع رسانی برای رادیولوژیست ها است که باید نتایج ماموگرافی را با توجه به دسته بندی خاصی مشخص نمایند. به طور کلی تفسیر نتایج ماموگرافی شامل ۶ مرحله است که در هر مرحله وضعیت بافت سینه و روش های درمانی مورد نیاز به دقت مشخص شده است.
تفسیر طبقه بندی صفر (۰)
این تفسیر ماموگرافی به معنای نیاز به بررسی بیشتر برای نتایج قطعی است. پزشک برای اعلام نظر تخصصی باید نمونه را با ماموگرافی های قبلی بررسی کند و یا از یک روش تکمیلی برای بالا بردن دقت آزمایش کمک بگیرد.
تفسیر طبقه بندی یک (۱)
این تفسیر آزمایش ماموگرافی به معنای نرمال بودن وضعیت سینه و عدم وجود بافت مشکوک و کلسیمی در پستان است. البته منفی بودن جواب ماموگرافی دلیل بر سهل انگاری در مراجعات سالیانه نباید باشد.
تفسیر طبقه بندی دو (۲)
تفسیر طبقه بندی دو به معنای وجود توده های خوش خیم و بی خطر در بافت سینه می باشد. عملا این تفسیر نیز همچون طبقه بندی یک بوده وجای هیچ نگرانی وجود ندارد. کیست های سینه،گره های خوش خیم لنفاوی و تجمع کلسیم در داکت های شیری جزو توده های خوش خیم و غیر سرطانی سینه می باشند.
تفسیر طبقه بندی سه (۳)
در این نتایج معمولا توده هایی در بافت سینه وجود دارند که به طور قطعی نمی توان در مورد خوش خیم و یا بد خیم بودن آن ها نظر دارد. در بیش از ۹۰ در صد مواقع این تفاسیر همچون طبقه بندی ۲ به خطر شناخته می شود اما پزشک معمولا برای ارائه نظر تخصصی انجام یک روش تشخیصی دیگر را پیشنهاد می کند.
تفسیر طبقه بندی چهار (۴)
این طبقه بندی ماموگرافی نشان از مشکوک بودن نتایج دارد. در این تفاسیر توده های سرطانی در بافت سینه مشاهده می شوند اما مشخص کردن خوش خیم و یا بد خیم بودن آن فقط با استفاده از نمونه برداری قطعی می شود.
تفسیر طبقه بندی پنج (۵)
این دسته بندی به معنای وجود بافت سرطانی بوده که باید سریعا اقدامات درمانی شروع شود.معمولا پزشک بعد از مشاهده این نتایج بیوپسی را تجویز می کند.
تفسیر طبقه بندی شش (۶)
در این مرحله وجود توده های سرطانی بدخیم به اثبات رسیده است و فقط برای بررسی روند توده ها و بیماری انجام ماموگرافی صورت می گیرد.
آیا باوجود پروتز سینه می توان ماموگرافی انجام داد؟
بله با وجود پروتز سینه نیز امکان انجام ماموگرافی وجود دارد اما پروتز می تواند موجب آرتیفکت در نتایج آزمایش شود. پروتز موجود در سینه موجب متراکم شدن بافت پستان و در نتیجه تشخیص و تفسیر دشوار نتایج ماموگرافی می شود. فشرده بودن بیش از حد بافت پستان موجب وجود سایه روشن های غیر طبیعی در تصاویر ماموگرافی می شود. در این شرایط معمولا رادیولوژیست تصاویر بیشتری از زوایای مختلف سینه ثبت می کند. گاهی پزشک برای اعلام نظر تخصصی قطعی، در زنانی که پروتز سینه دارند انجام یک روش تشخیصی دیگر مانند سونوگرافی را نیز تجویز می کند.
تفاوت ماموگرافی و سونوگرافی
در سونوگرافی تکنسین متخصص به کمک یک مبدل که در قسمت های مورد نظر قرار می گیرد بافت سینه را بررسی میکند. در سونوگرافی از امواج صوتی فرکانس بالا برای ایجاد و ثبت تصاویر بافت سینه استفاده می شود. در سونوگرافی به وسیله یک مبدل، فرکانس های اولتراسوند به بافت سینه تابانده و مجدد دریافت می شوند.امواج صوتی بعد از برخورد با بافت سینه و بازگشت به مبدل به صورت تصاویر واضحی نمایش داده می شوند.
اما همان طور که پیش تر توضیح دادیم در ماموگرافی از اشعه ایکس استفاده می شود. تصاویر ارائه شده توسط ماموگرافی دقت بالاتری نسبت به سونوگرافی دارند. معمولا سونوگرافی یک روش تشخیصی تکمیلی در کنار ماموگرافی شناخته می شود.
ماموگرافی در دوران بارداری و شیردهی
انجام ماموگرافی در دوران بارداری و شیردهی اصلا توصیه نمی شود. در بارداری به دلیل احتمال آسیب اشعه ایکس به جنین بهتر است جز مواقع ضروری آن هم با تدابیر و تمهیدات لازم ماموگرافی انجام نشود. در بارداری نیز به دلیل وجود شیر در بافت سینه و متراکم شدن این عضو نتایج ممکن است کاذب باشند. بهتر است تا پایان دوران شیردهی که سینه کاملا تخلیه می شود برای ماموگرافی صبر کنید.
هر چند سال یک بار باید ماموگرافی انجام داد؟
زنان ۴۰ سال به بالا بهتر است سالی یکبار برای انجام ماموگرافی تشخیصی اقدام کنند.گاهی با تشخیص پزشک زنان زیر ۴۰ سال نیز نیاز به انجام ماموگرافی پیدا می کنند.
بهترین مرکز ماموگرافی تشخیصی در تهران کجاست؟
اگر علائم مشکوکی در ظاهر سینه و یا بافت آن مشاهده کرده اید سریعا به پزشک کنید. پزشک بعد از معاینه و بررسی شما را به رادیولوژیست جهت انجام ماموگرافی تشخیصی ارجاع می دهد. در این مرحله به دلیل مشخص شدن دقیق علت ناهنجاری تخصص پزشک و تجهیزات مرکز تصویربرداری بسیار حائز اهمیت هستند. حتما برای ماموگرافی تشخیصی که ارتباط مستقیمی با سلامتی شما دارد حساس باشید.
اگر قصد مراجعه به بهترین مرکز ماموگرافی تشخیصی در تهران را دارید باید با اطمینان مرکز تصویر برداری تهران۱۰۱ را به شما معرفی کنیم. تهران ۱۰۱ برای رفاه حال شما عزیزان امکان دریافت نوبت به صورت اینترنتی را فراهم کرده است. برای کسب اطلاعات بیشتر و یا مطلع شدن از بیمه های طرف قرار داد با شماره های موجود در وب سایت مرکز تصویر برداری تهران ۱۰۱ تماس حاصل فرمائید.
سخن پایانی ماموگرافی سینه چیست؟
ماموگرافی سینه جزو اصلی ترین روش های تشخیص قطعی ناهنجاری و توده سرطانی در این عضو می باشد. در این روش با استفاده از پرتوهای ایکس تصاویری از بافت سینه به دست می آید. ماموگرافی انواع مختلفی دارد که پزشک با بررسی وضعیت بیمار بهترین روش را تجویزمی نماید. ماموگرافی یکی از روشهای تشخیص پزشکی است که موجب نجات جان زنان زیادی شده است. انجام ماموگرافی برای زنان بالای ۴۰ سال امری ضروری می باشد. ماموگرافی یک روش تصویربرداری امن با کمترین میزان عوارض می باشد.
سوالات متداول ماموگرافی سینه چیست؟
۱.چه زمانی برای ماموگرافی مناسب است؟
بهترین زمان برای انجام ماموگرافی به نظر پزشک متخصص بستگی دارد اما به طور کلی انجام سالی یک بار ماموگرافی برای زنان بالای ۴۰سال ضرورت دارد.
۲.ماموگرافی بهتر است یا سونوگرافی؟
پاسخ این سوال به دلیل انجام تصویر برداری بستگی دارد.برای تشخیص کانسر سینه، ماموگرافی مورد اطمینان تر از سونوگرافی است.
۳.درصد خطای ماموگرافی چقدر است؟
ماموگرافی در زنانی که پروتز سینه دارند و یا به دلیل سن کم، بافت پستانی متراکمی دارند ممکن است کمی خطا داشته باشد.
۴.آیا ماموگرافی درد دارد؟
انجام ماموگرافی به دلیل قرار گیری پستان در کمپرسور و تحت فشار بودن آن کمی دارد اما میزان درد به حدی نیست که فرد قادر به تحمل کردن آن نباشد.
۵.برای ماموگرافی به چه پزشکی مراجعه کنیم؟
برای انجام ماموگرافی قطعا باید به مراکز تصویربرداری مجهز مراجعه کنید اما تشخیص و تجویز ماموگرافی باید توسط پزشک متخصص زنان که شناخت کافی از ساختار بدنی زنان دارد انجام شود.
